Galata Denizcilik Müzesi

GALATA DENİZCİLİK MÜZESİ
Yazan : Ali Rıza İşipek
ali.isipek@gmail.com
Sizlere belki otobüslerle veya kara ulaştırması ile ilgili değil ama temasını sadece “ yolculuk “ olarak tespit etmiş ve müzenin tamamını bu konsept üzerine dizayn etmiş olan bir müzeyi tanıtacağız.
Cenova Limanı bölgesi, 1992 yılında Kolombo sergisi kapsamında Renzo Piano’nun tasarımıyla yeniden düzenlenmiş ve eski yapıların restorasyonu yapılmıştır. Galata Müzesi de 2004 yılında Cenova’nın Avrupa Kültür Başkenti olması kapsamında bu bölgede kurulmuştur.

Eski İstanbul’da bulunan ve bir Ceneviz kolonisi olan Galata’nın anılması amacıyla müzeye bu isim verilmiştir. Kısacası müzenin ismi olan Galata, bizim bildiğimiz ve halen İstanbul’un bir semti olan Galata’dan gelmektedir.

Uluslararası bir yarışma ile projesi seçilen Galata Müzesi, Ceneviz’in kadırga inşa ve onarımlarının yapıldığı eski tersanenin bulunduğu yerde inşa edilmiş ve tarihsel yapı bu kapsamda korunmuştur. Bina şehrin eski tersaneden ayakta kalan en eski kalıntısının bir yerde üzerine inşa edilmiştir. İspanyol mimar Vazquez Consuegra’ya ait olan bu proje “korumacılığın” İtalya gibi bir ülkede ne anlama geldiğini ortaya koyması açısından da oldukça önemlidir.

Galata Denizcilik Müzesi 10.000 metrekare üzerinde büyüklüğü olan bir binada dört katlı sergi alanları ile Akdeniz’de bulunan denizcilik müzelerinin en büyüklerinden biri olmuştur. Müze aynı zamanda İtalya’daki en gelişmiş müze komplekslerinden birsidir.

Dışarıdan tersane tarihi cephesinin tamamen görülebilmesine olanak sağlayan müze binası, Cenova kentinin denizcilik tarihini tüm yönleriyle yansıtmakta olup Cenova limanı mekansal kurgusunun merkezine yerleşmektedir.

Müzenin bölümleri ve tasarımı

Galata Müzesi büyük bir giriş salonu ile ziyaretçileri karşılamaktadır. Dört kata yayılmış yirmi üç büyük sergi salonu ile geçici sergilere ev sahipliği yapan Saletta dell’Arte (Sanat Galerisi)’nden oluşan müze, teknolojinin de desteğiyle ziyaretçilere, denizcilerin, yolcuların ve kaşiflerin ve göçmenlerin yaşamlarını ilk elden öğrenme şansını vermektedir.

Müze projesi bir çok müzede olduğu gibi gemilerin sadece maketlerini değil, bunların gerçek boyutlarda olan replikalarını da sergileyebilecek özelliklerde tasarlanmıştır. Ziyaretçiler gezileri esnasında bu teknelerin içine girip dolaşabiliyorlar, hazırlanmış olan çeşitli animasyonlar vasıtasıyla da kendilerini gerçek bir gemi ortamında hissetmektedirler.

Müzenin müşterek teması, her dönemde ve her çeşit deniz vasıtası ile yapılan yolculuklardır. Zemin katta kürekli gemiler, bir ve ikinci katta ise yelkenli gemiler ve coğrafi keşifler anlatılmaktadır.

Zemin Kat

Zemin katta halen dünyadaki orijinal tek kadırga olan İstanbul Beşiktaş Deniz müzesindeki kadırganın benzeri bire-bir ölçülerde bir Ceneviz kadırgası yer almaktadır. 40 metre boyunda ve 9 metre genişliğindeki geminin iç bölümleri yani güverte altı bölümleri de görülebilmektedir.

Kadırganın vasatı boyunca yerleştirilen çeşitli bölümlerde, bu gemilerdeki yaşamdan, seyir aletlerinin kullanılmasına, küreklerin çekilmesinden silahların kullanılmasına kadar çeşitli temalar öğretici bir şekilde ele alınmıştır.

Zemin katta ayrıca çok zengin bir silah zırh ve miğfer koleksiyonu da bulunmaktadır.

Bir ve İkinci Katlar

Birinci katta ziyaretçileri Cenovalı ünlü amiral ve Preveze Savaşında da Barbaros’un rakibi olan Andre Dorya’nın bir mankeni karşılamaktadır. 16 YY boyunca seferlerden elde edilmiş olan ganimetler bu salonda canlandırılmış bir yerde denizciliğin sunmuş olduğu geniş imkanlar ziyaretçilere anlatılmıştır.

İkinci katta denizciliğin artık tamamen yelken çağına geçmiş olduğuna tanıklık ediyorsunuz. Burada da ziyaretçileri gerçek ölçülerde bir uskuna karşılamaktadır. İçine girerek dolaşabildiğiniz bu gemi modelinde de interaktif canlandırmalar ve bilgilendirmeler bulunmaktadır. Fırtınalar ve deniz kazaları ile denizcilik bilimleri ile ilgili bölümlere ilave olarak küçük bir tersane modellemesi de yine bu katta yer almaktadır.

Üçüncü Kat

Üçüncü kat tamamen “Amerika’ya Seyahat” temasına ayrılmıştır. “ La Merica, Cenova’dan Ellis Adası’na – Büyük İtalyan Göçündeki Deniz Yolculukları” ismindeki bu interaktif serginin oldukça başarılı bir çalışma olduğunu ifade edebilirim. Cenova Deniz Müzeleri Direktörü olan Sn. Maria Paola Profumo ile Galata Deniz Müzesi Sorumlusu Sn. Pierangelo Campodonico’nun özverili ve titiz çalışmaları sonucu yaratılan bu bölümün ziyaretçilerinde en çok beğendikleri ve unutamadıkları bölüm olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Sergi, ABD’ye göç etmek üzere elinde bavulu ile Cenova Limanı’nına gelmiş olan bir İtalyan göçmenin gemiye binmesinden, pasaport ve vize işlemlerini yaparak New York’a giriş yapmasına kadar başından geçen olayları, gemideki yaşamını, karşılaştığı zorlukları ve sıkıntıları ziyaretçilere bir yerde yaşatmak üzere tasarlanmıştır.

Ücüncü katta ayrıca bugün denizcilik okullarımızda bulunan seyir simülatörlerinin bir benzeri de bulunmaktadır. Bir geminin kaptan köşkünün bire bir olarak canlandırıldığı bu simülatörde geminizi bir limandan diğer bir limana götürebilir, dalgalı denizlerde seyir yapabilirsiniz. Bu da müze ziyaretçileri için oldukça öğretici ve aynı zamanda da eğlendirici bir etkinlik olarak göze çarpmaktadır.

Müze – gemi
İtalyan Donanması tarafından da S-518 (Nazario Sauro) denizaltısı, sahildeki iskelede müze-gemi olarak sergilenmek üzere Galata müzesine bağışlanmıştır. 1976 yapımı olan denizaltı 2002 yılında hizmet dışına ayrılmış 2010 yılında ise müzeye devredilmiştir.

Galata Müzesi, kokteyl, konferans, film ve fotoğraf çekimi, defile, TV programı gibi, mekanı kullanarak etkinlik düzenlemek isteyen firmalar ve kurumlar içinde bir çok imkanı sunabilmekte ve bu sayede gelir elde edebilmektedir.